Hướng dẫn viết đề cương nghiên cứu khoa học

Hướng dẫn viết đề cương nghiên cứu khoa học, đây là một bước rất quan trọng để phục vụ trong công việc, đối với những người thường xuyên làm nghiên cứu khoa học thì việc này rất đơn giản, nhưng đối với những bạn mới bắt đầu vào công việc nghiên cứu thì nó như là ” mớ bồng bông”, không định hình được; Trong bài viết này chúng tôi hy vọng sẽ khái quát nhất về nội dung của một đề cương nghiên cứu khoa học.

Đề cương nghiên cứu khoa học

Nghiên cứu khoa học là gì ?

Nghiên cứu khoa học là quá trình tìm hiểu, khám phá, phân tích và giải quyết các vấn đề bằng phương pháp khoa học. Nó liên quan đến việc thu thập dữ liệu, chứng minh hoặc bác bỏ các giả thuyết, xác định mối quan hệ giữa các biến, và đưa ra các kết luận dựa trên các bằng chứng.

Nghiên cứu khoa học được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ khoa học tự nhiên đến khoa học xã hội và con người, y tế, công nghệ và nhiều lĩnh vực khác. Quá trình nghiên cứu khoa học thông thường bao gồm thiết kế nghiên cứu, thu thập dữ liệu, phân tích dữ liệu, đưa ra kết luận và công bố các kết quả để cộng đồng khoa học có thể kiểm tra và sử dụng.

Nghiên cứu khoa học cũng là một phương pháp giúp đưa ra các giải pháp cho các vấn đề xã hội và môi trường, và có thể giúp cải thiện đời sống của con người.

Mục đích của việc nghiên cứu

Mục đích của nghiên cứu khoa học là tìm hiểu, khám phá, giải thích và giải quyết các vấn đề trong thế giới thực thông qua việc sử dụng phương pháp khoa học để thu thập và phân tích các dữ liệu và thông tin. Các mục đích chính của nghiên cứu khoa học bao gồm:

1. Tìm hiểu và mô tả các hiện tượng tự nhiên và xã hội: Nghiên cứu khoa học giúp ta hiểu rõ hơn về các hiện tượng trong tự nhiên và xã hội, như cách hoạt động của các vật chất, quy luật di truyền, hoặc cách các vấn đề xã hội ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của con người.

2. Tạo ra các kiến thức mới: Nghiên cứu khoa học cũng giúp tạo ra các kiến thức mới và đóng góp vào sự phát triển của khoa học và công nghệ.

3. Cải thiện cuộc sống và sức khỏe con người: Nghiên cứu khoa học có thể giúp cải thiện cuộc sống và sức khỏe con người bằng cách tìm ra các giải pháp cho các vấn đề sức khỏe, môi trường, năng lượng, vật liệu, và các lĩnh vực khác.

4. Phát triển và cải tiến các sản phẩm và dịch vụ: Nghiên cứu khoa học cũng có thể giúp phát triển và cải tiến các sản phẩm và dịch vụ, từ các sản phẩm và dịch vụ y tế đến các sản phẩm công nghệ và thiết bị điện tử.

5. Đưa ra các quyết định chính trị và kinh tế: Nghiên cứu khoa học cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra các quyết định chính trị và kinh tế thông qua việc cung cấp các bằng chứng và dữ liệu để hỗ trợ quyết định của các quan chức chính phủ và nhà lãnh đạo doanh nghiệp.

Chi tiết của một đề cương

Để viết  đề cương nghiên cứu khoa học chuẩn nhất, bạn có thể làm theo các bước sau:

1. Tên đề tài nghiên cứu: Bắt đầu với việc đặt tên cho đề tài nghiên cứu của bạn. Tên đề tài nên phản ánh mục đích và phạm vi của nghiên cứu của bạn.

2. Giới thiệu: Trong phần giới thiệu, bạn nên giới thiệu về đề tài nghiên cứu của bạn. Giới thiệu phải rõ ràng, trực tiếp, và bao gồm các thông tin như lý do tại sao bạn quan tâm đến đề tài này, vấn đề cần giải quyết, tầm quan trọng của đề tài nghiên cứu đối với lĩnh vực tương ứng.

3. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu: Trong phần này, bạn cần chỉ ra mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu của bạn. Mục tiêu nghiên cứu phải cụ thể và liên quan đến vấn đề cần giải quyết, trong khi câu hỏi nghiên cứu phải trả lời cho mục tiêu nghiên cứu.

4. Tổng quan về lý thuyết và nghiên cứu liên quan: Trong phần này, bạn nên trình bày về các tài liệu tham khảo đã được sử dụng để xây dựng đề tài của bạn, cũng như các nghiên cứu liên quan đến đề tài nghiên cứu của bạn. Bạn cần cung cấp các thông tin về những gì đã được tìm thấy từ các tài liệu tham khảo và cách chúng có liên quan đến đề tài của bạn.

5. Phương pháp nghiên cứu: Trong phần này, bạn nên trình bày về phương pháp nghiên cứu mà bạn sẽ sử dụng để trả lời cho câu hỏi nghiên cứu của mình. Bạn cần cung cấp các chi tiết về phương pháp nghiên cứu, kế hoạch thu thập dữ liệu, phân tích dữ liệu và các kỹ thuật thống kê mà bạn sẽ sử dụng.

6. Dự kiến kết quả: Trong phần này, bạn nên trình bày dự kiến kết quả mà bạn hy vọng sẽ đạt được sau khi hoàn thành nghiên cứu của mình. Kết quả dự kiến phải liên quan trực tiếp đến câu hỏi nghiên cứu.

Ví dụ đề cương kinh tế

Phương pháp nghiên cứu trong kinh tế

Phương pháp nghiên cứu trong kinh tế học bao gồm một số phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào mục đích và đối tượng nghiên cứu của từng nghiên cứu cụ thể. Tuy nhiên, một số phương pháp chính trong kinh tế học bao gồm:

1. Nghiên cứu lý thuyết: Nghiên cứu lý thuyết tập trung vào việc xây dựng các mô hình kinh tế học để giải thích và dự đoán các hiện tượng kinh tế. Phương pháp này sử dụng các lý thuyết kinh tế học để phân tích và giải thích các hiện tượng kinh tế thực tế.

2. Nghiên cứu thực nghiệm: Nghiên cứu thực nghiệm sử dụng dữ liệu thực tế để kiểm chứng các giả thuyết kinh tế học. Phương pháp này sử dụng các dữ liệu kinh tế thực tế để đo lường và phân tích các mối quan hệ giữa các biến kinh tế, từ đó giúp kiểm chứng các giả thuyết kinh tế học.

3. Nghiên cứu định tính: Nghiên cứu định tính tập trung vào việc phân tích các yếu tố không đo lường được trong nghiên cứu kinh tế học. Phương pháp này tập trung vào việc phân tích các yếu tố như cảm xúc, giá trị và quan điểm của con người trong quá trình quyết định kinh tế.

4. Nghiên cứu định lượng: Nghiên cứu định lượng tập trung vào việc đo lường và phân tích các biến kinh tế. Phương pháp này sử dụng các phương pháp thống kê để đo lường các biến kinh tế và phân tích mối quan hệ giữa các biến.

5. Nghiên cứu phân tích chi phí- hiệu quả: Nghiên cứu phân tích chi phí-hiệu quả (cost-benefit analysis) sử dụng để đo lường lợi ích và chi phí của một chính sách hay dự án kinh tế. Phương pháp này định giá các chi phí và lợi ích của một chính sách hay dự án kinh tế, từ đó giúp đưa ra quyết định kinh tế chính xác.

Các phương pháp này thường được sử dụng cùng nhau trong một nghiên cứu kinh tế học để đạt được kết quả tốt nhất.

Lý thuyết và nghiên cứu liên quan

Trong nghiên cứu kinh tế học, lý thuyết và nghiên cứu liên quan là những yếu tố cực kỳ quan trọng. Lý thuyết kinh tế học đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng các mô hình và giải thích các hiện tượng kinh tế, trong khi nghiên cứu liên quan giúp kiểm chứng các giả thuyết và mô hình kinh tế học.

Lý thuyết kinh tế học tập trung vào việc xây dựng các mô hình kinh tế học để giải thích và dự đoán các hiện tượng kinh tế. Lý thuyết này cung cấp cho nhà nghiên cứu các công cụ để phân tích và giải thích các hiện tượng kinh tế thực tế. Một số lý thuyết kinh tế học quan trọng bao gồm: lý thuyết hợp đồng, lý thuyết ưu tiên, lý thuyết hành vi tiêu dùng, lý thuyết sản xuất, lý thuyết thị trường cạnh tranh hoàn hảo, lý thuyết tài chính, và lý thuyết phân phối thu nhập.

Nghiên cứu liên quan tập trung vào việc sử dụng dữ liệu kinh tế thực tế để kiểm chứng các giả thuyết kinh tế học. Nghiên cứu liên quan có thể được thực hiện bằng cách sử dụng các phương pháp nghiên cứu thực nghiệm và định lượng để đo lường và phân tích các mối quan hệ giữa các biến kinh tế. Nghiên cứu liên quan cũng có thể sử dụng các phương pháp định tính để phân tích các yếu tố không đo lường được trong nghiên cứu kinh tế học.

Các nghiên cứu liên quan cũng giúp nhà nghiên cứu tiếp cận các tài liệu tham khảo và kết quả nghiên cứu đã được công bố trước đó trong lĩnh vực liên quan đến đề tài của họ. Những tài liệu tham khảo này giúp xác định các mô hình và giả thuyết kinh tế học đã được kiểm chứng, từ đó giúp nhà nghiên cứu có thể đưa ra giả thuyết mới và tiến hành nghiên cứu để kiểm chứng chúng.

Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu

Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu trong kinh tế học là những yếu tố quan trọng để định hướng và hình thành nên cơ sở cho quá trình nghiên cứu. Đây là những câu hỏi chính mà nhà nghiên cứu sẽ trả lời trong quá trình nghiên cứu của mình. Sau đây là các mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu thường được sử dụng trong kinh tế học:

1. Mục tiêu nghiên cứu: Mục tiêu nghiên cứu trong kinh tế học thường liên quan đến việc xác định và đo lường các yếu tố kinh tế nhằm giải quyết các vấn đề kinh tế trong thực tế. Mục tiêu nghiên cứu thường được đề ra để đưa ra các khuyến nghị hoặc các chính sách hỗ trợ cho việc giải quyết các vấn đề kinh tế.

2. Câu hỏi nghiên cứu: Câu hỏi nghiên cứu trong kinh tế học liên quan đến việc phân tích các mối quan hệ giữa các biến kinh tế, từ đó đưa ra giải pháp cho các vấn đề kinh tế. Câu hỏi nghiên cứu có thể xoay quanh các chủ đề như tác động của chính sách kinh tế đến nền kinh tế, tác động của giá cả và thu nhập đến tiêu dùng của người dân, tác động của giáo dục đến mức độ tham gia lao động của người dân.

3. Mô hình nghiên cứu: Mô hình nghiên cứu trong kinh tế học là một khía cạnh quan trọng để xác định các yếu tố tác động lên các biến kinh tế. Mô hình này được sử dụng để phân tích các mối quan hệ giữa các biến kinh tế và đưa ra các giải pháp cho các vấn đề kinh tế.

4. Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu trong kinh tế học thường là các cá nhân, hộ gia đình, doanh nghiệp, ngành công nghiệp hoặc các quốc gia. Nhà nghiên cứu cần phân tích và đo lường các yếu tố kinh tế của đối tượng nghiên cứu để đưa ra các giải pháp cho các vấn đề kinh tế liên quan.

Vấn đề liên quan tới việc nghiên cứu

Khó khăn của người làm nghiên cứu khoa học

Người làm nghiên cứu khoa học thường phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức trong quá trình nghiên cứu của họ. Dưới đây là một số khó khăn phổ biến mà nhà nghiên cứu khoa học thường gặp phải:

1. Thiếu nguồn tài chính: Nghiên cứu khoa học đòi hỏi chi phí khá lớn, bao gồm chi phí mua sắm thiết bị, tiền lương cho cộng tác viên, chi phí đi lại và nghiên cứu. Thiếu nguồn tài chính có thể ảnh hưởng đến quy mô và chất lượng của nghiên cứu.

2. Thiếu thời gian: Quá trình nghiên cứu đòi hỏi nhiều thời gian và cần phải có sự kiên trì, tập trung cao độ trong thời gian dài. Tuy nhiên, những người làm nghiên cứu thường phải đối mặt với những thời hạn cứng nhắc, gấp gáp để hoàn thành nghiên cứu trong thời gian quy định.

3. Khó khăn trong thu thập dữ liệu: Thu thập dữ liệu là một bước quan trọng trong quá trình nghiên cứu, nhưng đôi khi việc này gặp khó khăn do sự chủ quan của những người tham gia, sự không đồng nhất trong cách thu thập dữ liệu hoặc đôi khi do dữ liệu không chính xác.

4. Cạnh tranh khốc liệt: Trong giới nghiên cứu khoa học, cạnh tranh rất khốc liệt. Những người làm nghiên cứu thường phải cạnh tranh với nhau để giành được nguồn tài chính và các nguồn lực quan trọng khác.

5. Độ khó và phức tạp của các vấn đề nghiên cứu: Nhiều vấn đề nghiên cứu đòi hỏi các kỹ năng chuyên môn, kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm lâu năm. Điều này đòi hỏi những người làm nghiên cứu phải đầu tư rất nhiều thời gian để học tập và cập nhật kiến thức mới nhất.

6. Áp lực đạt kết quả: Khi thực hiện nghiên cứu, những người làm nghiên cứu thường đối mặt với áp lực đạt được kết quả.

Quyền lợi của người làm nghiên cứu

Có các công trình nghiên cứu khoa học nổi tiếng có thể mang lại nhiều lợi ích cho nhà nghiên cứu, bao gồm:

1. Tăng cơ hội việc làm: Các công trình nghiên cứu nổi tiếng có thể làm tăng khả năng thu hút sự chú ý từ các nhà tuyển dụng, do đó, cơ hội tìm được công việc tốt hơn có thể được nâng cao.

2. Được công nhận và tôn vinh: Các công trình nghiên cứu nổi tiếng thường được công nhận bởi cộng đồng khoa học, giúp nhà nghiên cứu được tôn vinh và đánh giá cao hơn trong ngành nghề của họ.

3. Tăng khả năng đạt được nguồn tài trợ: Các công trình nghiên cứu nổi tiếng thường thu hút sự quan tâm của các tổ chức và nhà tài trợ, giúp nhà nghiên cứu dễ dàng hơn trong việc đạt được nguồn tài trợ cho các dự án nghiên cứu mới.

4. Tạo ra tác động lớn đến xã hội: Các công trình nghiên cứu nổi tiếng có thể có tác động lớn đến xã hội và cộng đồng, giúp giải quyết các vấn đề khó khăn trong cuộc sống. Các công trình nghiên cứu này có thể được áp dụng trong các chính sách, quy định và các lĩnh vực khác, từ đó giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.

5. Tạo ra sự khác biệt trong sự nghiệp: Các công trình nghiên cứu nổi tiếng có thể tạo ra sự khác biệt trong sự nghiệp của nhà nghiên cứu, giúp họ được tôn vinh và ghi nhận như là một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực của mình.

6. Tăng khả năng hợp tác và tạo ra cơ hội mới: Các công trình nghiên cứu nổi tiếng có thể giúp nhà nghiên cứu tạo ra cơ hội hợp tác với các nhà nghiên cứu khác trên toàn thế giới, từ đó mở ra cơ hội mới và tiềm năng cho sự phát triển của họ.

Kết luận.

Để có thể trải qua những khó khăn hay hưởng những quyền lợi, thì việc đầu tiên là xây dựng ý tưởng bằng việc chính là viết một đề cương chắc chắn nhất.