Mô hình quản lý tài sản CAMP được đo lường bởi lợi nhuận kỳ vọng, với sự tương quan của Lợi nhuận phi rủi ro với Lợi nhuận kỳ vọng của thị trường. Đây là mô hình cơ bản nhưng được nhiều nhà đầu tư ứng dụng để phân tích. Và đem lại nhiều hiệu quả cho công việc đầu tư.
Nổi dung nổi bậc
Lợi nhuận kỳ vọng
CAPM là viết tắt của “Capital Asset Pricing Model,” hay còn gọi là Mô hình Định giá Tài sản Vốn trong tiếng Việt. Đây là một mô hình tài chính được sử dụng để xác định mối quan hệ lý thuyết giữa rủi ro và lợi nhuận kỳ vọng của các khoản đầu tư, đặc biệt là trong thị trường chứng khoán.
Lịch sử ra đời mô hình quản lý tài sản CAMP
Mô hình Định giá Tài sản Vốn (CAPM), hay Capital Asset Pricing Model, là một trong những phương pháp cơ bản và quan trọng nhất được sử dụng trong lý thuyết tài chính hiện đại để xác định lợi nhuận kỳ vọng của một tài sản dựa trên rủi ro không thể loại bỏ của nó và thời gian giá trị tiền tệ. Mô hình này được phát triển dựa trên công trình của Jack Treynor, William F. Sharpe, John Lintner và Jan Mossin vào đầu những năm 1960.
Lịch Sử Ra Đời:
- Jack Treynor (1961 – 1962) – Treynor là người đầu tiên phát triển các khái niệm của CAPM, mặc dù công trình của ông không được công bố rộng rãi ngay lúc bấy giờ.
- William F. Sharpe (1964) – Sharpe mở rộng và phát triển công trình của Treynor, và công bố mô hình CAPM trong bài báo của mình. Sharpe đã đưa ra khái niệm về “thị trường danh mục” và “tài sản không rủi ro”, từ đó dẫn đến phương trình cơ bản của CAPM.
- John Lintner (1965) – Lintner, độc lập với Sharpe, đã đưa ra những kết luận tương tự trong nghiên cứu của mình về giá cổ phiếu và quyết định đầu tư của các công ty.
- Jan Mossin (1966) – Mossin cũng độc lập phát triển một phiên bản của CAPM, xác nhận và hỗ trợ thêm cho các phát hiện của Sharpe và Lintner.
Ý Nghĩa:
CAPM đã trở thành một công cụ cốt lõi trong lĩnh vực tài chính, đặc biệt là trong việc đánh giá rủi ro và lợi nhuận của các khoản đầu tư và trong quản lý danh mục đầu tư. Nó cung cấp một khung cảnh lý thuyết để giải thích và dự đoán lợi nhuận của cổ phiếu dựa trên một biến số duy nhất là rủi ro thị trường, qua đó giúp các nhà đầu tư đưa ra quyết định có thông tin hơn.
CAPM đã gặp phải một số chỉ trích về tính hiệu quả của nó trong môi trường thị trường thực tế và đã được mở rộng qua các mô hình như Fama và French ba yếu tố mô hình, nhưng nó vẫn là một phần không thể thiếu của lý thuyết tài chính hiện đại.
Lợi nhuận kỳ vọng là gì?
Lợi nhuận kỳ vọng là một khái niệm tài chính quan trọng, thể hiện mức lợi nhuận mà một nhà đầu tư dự đoán sẽ thu được từ một khoản đầu tư cụ thể trong tương lai. Khái niệm này có vai trò trung tâm trong việc ra quyết định đầu tư, quản lý rủi ro và lập kế hoạch tài chính cá nhân hay tổ chức. Dưới đây là một số ý nghĩa và ứng dụng chính của việc tính toán lợi nhuận kỳ vọng:
- Đánh Giá Khoản Đầu Tư: Lợi nhuận kỳ vọng giúp nhà đầu tư xác định liệu một khoản đầu tư có khả năng sinh lời tốt trong tương lai hay không, qua đó hỗ trợ quyết định đầu tư hoặc từ bỏ một dự án.
- So Sánh Giữa Các Lựa Chọn Đầu Tư: Bằng cách ước tính lợi nhuận kỳ vọng cho nhiều lựa chọn đầu tư khác nhau, nhà đầu tư có thể so sánh và lựa chọn nơi đầu tư mang lại hiệu quả cao nhất, phù hợp nhất với mục tiêu và khả năng chấp nhận rủi ro của họ.
- Quản Lý Rủi Ro: Lợi nhuận kỳ vọng cung cấp thông tin về mức độ rủi ro tiềm ẩn của khoản đầu tư. Đầu tư vào các tài sản có lợi nhuận kỳ vọng cao thường đi kèm với rủi ro cao và ngược lại.
- Lập Kế Hoạch Tài Chính: Trong quản lý tài chính cá nhân hoặc doanh nghiệp, việc tính toán lợi nhuận kỳ vọng giúp trong việc lập kế hoạch dài hạn, ước tính doanh thu và lợi nhuận, từ đó hỗ trợ trong việc đưa ra các quyết định chi tiêu và đầu tư.
Lợi nhuận kỳ vọng không chỉ dựa trên dữ liệu lịch sử mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố kinh tế vĩ mô, tình hình thị trường hiện tại, và đánh giá chủ quan của người đầu tư về tương lai. Do đó, nó là một công cụ không thể thiếu trong bất kỳ chiến lược đầu tư nào, giúp tối ưu hóa quyết định dựa trên cơ sở thông tin và phân tích kỹ lưỡng.
Mô hình định giá tài sản vốn CAMP
Mô hình Định giá Tài sản Vốn (CAPM) là một công cụ quan trọng trong lý thuyết tài chính, được sử dụng để đánh giá rủi ro và lợi nhuận kỳ vọng của các khoản đầu tư, đặc biệt là cổ phiếu. Công thức tính CAPM truyền thống được biểu diễn như sau:
Ri = Rf + B0(Rm – Rf)
Trong đó:
- Ri là lợi nhuận kỳ vọng của cổ phiếu hoặc danh mục đầu tư.
- Rf là lãi suất phi rủi ro, thường là lãi suất của trái phiếu kho bạc.
- Rm là lợi nhuận kỳ vọng của thị trường chứng khoán.
- B0 là hệ số beta của cổ phiếu hoặc danh mục, đo lường mức độ nhạy cảm của lợi nhuận cổ phiếu đối với các biến động của thị trường. Beta cao hơn 1 cho thấy cổ phiếu đó có mức độ biến động cao hơn thị trường, trong khi beta thấp hơn 1 cho thấy mức độ biến động thấp hơn.
Cách tính toán Lợi nhận kỳ vọng
Dưới đây là cách tính các thành phần trong công thức CAPM:
Ri – Lợi nhuận kỳ vọng của cổ phiếu hoặc danh mục đầu tư:
Ri: là đại lượng mà CAPM cố gắng dự đoán. Đây không phải là một đại lượng tính toán trực tiếp mà là một ước tính dựa trên các yếu tố khác trong công thức.
Rf- Lãi suất phi rủi ro:
Rf: thường được lấy từ lãi suất của trái phiếu kho bạc dài hạn của chính phủ, ví dụ như trái phiếu kho bạc Mỹ (U.S. Treasury bonds) hoặc bất kỳ loại trái phiếu chính phủ nào được coi là “an toàn” và không có nguy cơ mất vốn. Giá trị này thường có sẵn qua các nguồn tin tài chính hoặc trang web của các ngân hàng trung ương.
Rm- Lợi nhuận kỳ vọng của thị trường chứng khoán:
Rm: là tỷ suất sinh lời trung bình kỳ vọng của thị trường chứng khoán, thường được đo lường thông qua chỉ số của thị trường như S&P 500 hoặc Dow Jones. Giá trị này được tính bằng cách lấy trung bình lợi nhuận hàng năm của chỉ số trong một khoảng thời gian dài.
B0 – Hệ số Beta của cổ phiếu hoặc danh mục đầu tư:
B0đo lường mức độ phản ứng của giá cổ phiếu so với thị trường chung. Nếu thị trường tăng 1%, và cổ phiếu tăng 1.2%, thì beta của cổ phiếu đó là 1.2. Beta có thể được tính dựa trên dữ liệu lịch sử của sự biến động giá cổ phiếu so với sự biến động của thị trường. Công thức tính beta là:
B0= Cov(Ri, Rm)/Var(Rm)
trong đó Cov là hiệp phương sai của lợi nhuận cổ phiếu với lợi nhuận thị trường, và Var là phương sai của lợi nhuận thị trường.
Những công thức này cung cấp cách tính toán hợp lý để ước tính lợi nhuận kỳ vọng dựa trên mức độ rủi ro và hoạt động của thị trường. Các nhà đầu tư và quản lý quỹ sử dụng công thức này để đánh giá liệu một khoản đầu tư có mang lại lợi nhuận cao hơn so với mức rủi ro mà họ phải chịu hay không.
Ngoài lợi nhuận bất thường thì tính lợi nhận kỳ vọng, là 2 chỉ tiêu quan trọng trong quản lý tài chính. Được rất nhiều nhà đầu tư quan tâm và sử dụng nhiều nhất.